Tworzenie blizny jest naturalnym efektem gojenia uszkodzonej tkanki. Cały proces składa się z kilku etapów, a całkowita przebudowa może trwać nawet do 2 lat. Jak przebiega ten proces, czego możemy się spodziewać?
Pierwszym etapem jest faza wysiękowa, która rozpoczyna się w momencie powstania rany i trwa około 5-7 dni. Czym jest w praktyce? To nic innego jak skrzep wypełniający ranę, w którym rozpoczynają się procesy tworzenia nowej tkanki. Na tym etapie obecny jest obrzęk, lekkie ocieplenie tkanek i ich zaczerwienienie. Jest to fizjologiczna odpowiedź na procesy zapalne zachodzące w tkance
Drugi etap to faza proliferacji, która trwa do ok. 3 tygodnia. Na tym etapie dochodzi do zamknięcia rany i odpadnięcia strupa. W głębszych warstwach nadal trwają procesy gojenia polegające na tworzeniu nowych naczyń krwionośnych i kolagenu. Nowe tkanki nabierają właściwości kurczliwych. Zbyt wczesne rozciąganie, duże obciążenie nowej tkanki może zaburzać ten proces, czego efektem mogą być wciąganie się blizny, bądź jej przerastanie.
Końcowy trzeci etap to faza przebudowy, który kończy się po ok. 2 latach. W tym czasie pierwotna tkanka zbudowana z kolagenu typu III jest zastępowana trwalszym kolagenem typu I. Na tym etapie blizna stabilizuje się, zmienia się także jej odporność na rozciąganie. W 2 tygodniu maksymalne obciążenie wynosi ok. 5 %, w 3 tygodniu wzrasta do ok. 20%, natomiast w 4 tygodniu odporność wynosi już ok. 40 %. Jest to szczególnie istotne pod kątem rozejścia się blizny przy zbyt wczesnym i nadmiernym jej rozciąganiu. Warto zaznaczyć, że mimo optymalnego przebiegu gojenia i terapii blizny jej maksymalna odporność na rozerwanie wynosi 80% pierwotnej odporności nieuszkodzonej tkanki.
Gojenie ran i tworzenie blizn jest procesem złożonym, na który ma wpływ wiele czynników m.in. wiek, współistniejące choroby, odżywianie, stres, używki, ale także rozległość rany, jej zakażenie, wielkość ubytku tkanki. Każdy z tych elementów może potencjalnie zaburzać proces gojenia i wpłynąć na przedłużenie regeneracji tkanki oraz finalny efektu gojenia.
